شهروندی مشارکتی و نقش آن در بهینه‌سازی مدیریت شهری، مطالعۀ موردی منطقۀ 1 شهر مشهد

مشارکت شهروندان در ادارة امور شهر مهم‌ترین زمینۀ مشارکت قلمداد می‌شود و این نوع مشارکت یکی از الزامات زندگی شهری است. مقالۀ حاضر از نوع توصیفی‌- تحلیلی بوده و با هدف سنجش عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری در منطقۀ 1 شهر مشهد انجام گرفته است. اساس کار این پژوهش پیمایش میدانی بوده و بر پایۀ برداشت‌های پیمایش میدانی و پرسش‌نامه سازمان یافته است و داده‌ها با استفاده از طیف پنج‌گزینه‌ای لیکرت ارزش‌گذاری شده‌اند. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSSانجام گرفته و از آزمون‌های تحلیل واریانس، ضریب هم‌بستگی پیرسون، ضریب هم‌بستگی ناپارامتریک کندال، تفاوت میانگین (t.test) و رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است. نتایج توصیفی مشارکت نشان داد که بیشتر شهروندان منطقۀ 1 در اموری مانند حفاظت از پارک‌ها و فضاهای سبز، پرداخت عوارض شهری و شرکت در ادارة امور شهری مشارکت بیشتری داشته‌اند و میزان مشارکت شهروندان در ارائۀ نظرها و پیشنهادها به مدیران شهری در سطح پایین‌تری بوده است. نتایج تحلیلی داده‌ها نشان داد که با بالا رفتن حس تعلق شهروندان به محل سکونت، افزایش رضایت‌مندی آنان از امکانات و خدمات شهری و ارتقای پایگاه اجتماعی و اقتصادی آنها، تمایل به مشارکت در مدیریت شهری افزایش می‌یابد. به‌طور کلی، نتایج این پژوهش نشان داد که با توجه به پایگاه اجتماعی و اقتصادی متوسط و بالای شهروندان ساکن در منطقۀ تحت مطالعه، هنوز همۀ شهروندان به‌طور کامل به این نتیجه نرسیده‌اند که مشارکت شهروندی یکی از مؤلفه‌های توسعة پایدار شهری است.